Türkiye’de halen 17 milyon sigara içicisi olduÄŸu tahmin edilmektedir.
Sigara alabilmek için Türk halkı ortalama günde peşin ve nakit olarak 17 milyon dolar harcamaktadır. Yıllık sigara harcamaları 6.5 milyar doları bulmaktadır.
Bilimsel çalışma sonuçlarına göre sigara içen 17 milyon kişiden 4 milyonu hayatından 7 yıl, 4 milyonu 22 yıl kaybederek öleceklerdir. Türkiye verimli çağında, yetişmiş 4 milyon insan gücü kaybedecektir.
Sigaranın neden olduÄŸu 50 hastalık nedeniyle Türkiye’nin yıllık saÄŸlık harcamasının 2 milyar dolar civarında olduÄŸu hesaplanmaktadır. Türk vatandaÅŸları sigara satın almak ve neden olduÄŸu hastalıkları tedavi ettirmek için yılda 8.5 milyar dolar harcamaktadırlar.
Sigara neden benzeri olmayan bir sağlık sorunudur
- Her dozu zararlıdır.
- Vücudun her kısmına zarar veren binlerce kimyasal içerir.
- Yüksek bağımlılık yapıcı etkiye sahiptir.
- Dünyanın en güçlü endüstrisi tarafından saldırgan reklam ve promosyon taktikleri ile satılır.
- Sadece kullanana deÄŸil, maruz kalana da zarar verir.
- Üreticinin önerdiği gibi kullanıldığında kullanıcıyı öldürür.
Dünya sigaralarını kim içiyor?
- Kuzey Amerika % 4.7
- Latin Amerika % 8.9
- Batı Avrupa % 9.3
- Orta ve DoÄŸu Avrupa % 10.8
- Afrika ve Orta DoÄŸu % 11.8
- Asya % 54.5
Dünya sigaralarının % 70’ini geliÅŸmekte olan ülkeler içiyor.
GeliÅŸmekte olan ülkelerin çoÄŸu tarıma dayalı ekonomilerdir. BirleÅŸmiÅŸ Milletler Gıda ve Tarım Organizasyonu 1985 yılında Dünya tütünün % 73’ünün geliÅŸmekte olan ülkelerde yetiÅŸtirildiÄŸi ancak yine bu ülkelerin % 63’ünün tütün ithal etmek için daha fazla para harcadıklarını rapor etmiÅŸtir. 1974-1976 yılları arasında geliÅŸmekte olan ülkeler Dünya tütünün %49’unu tüketirken, 2000 yılında bu oranın %71’e yükselmiÅŸtir. Transnasyonel tütün endüstrisinin pazarı Dünyada 1991-2000 yılları arasında hacim olarak %5.2 , para olarak %4.4 artacakken, bu artış Asya’da %33 olacaktır. Bütün bu bilgiler tütün üreten geliÅŸmekte olan ülkelerin gelecek yıllarda daha fazla tütün tüketeceÄŸini ve tütün ithalatını arttıracaklarını göstermektedir.
Sigara tüketimi artan düşük gelirli ülkelerde ölümler de artacaktır. 2025 yılında Dünyada yılda 10 milyon kişi sigara nedeniyle ölecek, bu ölümlerin 7 milyonu gelişmekte olan ülkelerde olacaktır.
Sigara içinde ne var? 4000 kimyasal maddeden bazıları…
- Benzen Dimetilamin
- Nikotin Anatabin
- Fenol KateÅŸol
- Hydorkinon Kolesterol
- Kinolin Laktik asit
- Çinko Benzoik asit
- Succinic acit Glikolik asit
- Dioksin Dibenzofuran
- Formik asit Asetik asit (sirke asiti)
- 2-Naftilamin (Naftalin) 4-Aminobifenil
- Nikel Polonyum 210 (radyoaktif)
- Nitrojen oksit N-Nitrosodimetilamin
- N-Nitrosodietilamin N-Nitrosopirrolidin
- 1,3-Butadien Analin
- Formaldehid Hidrazin
- N-Nitrodietanolamin Kadmiyum
- Benzopiren Benz[a]anthracene
- Y-Bütirolakton Partikül
- N-Nitrosonornicotine Karbonil sulfit
- Karbon monoksit (egzos gazı) Karbon dioksit
- Toluen Aseton
- Akrolein Piridin
- 3-Metilpiridin Hydrojen siyanit (siyanür)
- 3-Vinylpiridin Amonyak
- Metilamin Metil klorür
Sigara, hastalık ve ölüm
Sigara üreticisinin önerdiği gibi kullanıldığında tüketiciyi öldüren tek yasal üründür. Sigaranın 50 ayrı hastalık yaptığını ve bu hastalıklarda 20 kadarının öldürücü olduğunu bilmekteyiz. Sigaranın ilişkili olduğu ölümcül olmayan hastalıklar şunlardır:
Sigara içenlerde riski artan hastalıklar
- Akut ülserli dişeti hastalığı Kas zedelenmesi
- Kalp spazmı ( 20 kez artan risk) Boyun ağrısı
- Sırt ağrısı Nistagmus ( anormal göz hareketleri)
- Bacak ve kol damarları tıkanması (Burger hastalığı) Göz içi mantar hastalıkları
- Oniki parmak barsağı ülseri Osteoporoz( Kemik erimesi) iki cinste de
- Katarakt ( 2 kat artan risk) Osteoartrit ( eklem zedelenmesi)
- Katarakt (arka kapsül altı- 3 kez artan risk) Penis (ereksiyon bozukluğu)
- Kalın barsak polipleri Çevresel damar hastalığı
- Crohn hastalığı ( iltihaplı barsak hastalığı) Zatürre
- Depresyon Sedef hastalığı (2 kat artan risk)
- Şeker hastalığı (Tip 2 ) Cilt kırışıklığı ( 2 kat artan risk)
- İşitme kaybı Mide ülseri
- Grip Romatizma – ağır içicilerde
- Impotans (2 kat artan risk) Tendon zedelenmesi
- Görme siniri hastalığı ( 16 kez artan risk) Tütün körlüğü
- Eklem bağ zedelenmesi Diş dökülmesi
- Maküler dejenerasyon ( görme noktası zedelenmesi- 2 kat artan risk) Tüberküloz
- Sigara içicilerde işlev bozuklukları
- Ejakülasyon ( hacim azalması) Sperm sayısı azalması
- Doğurganlık azalması ( % 30) Sperm hareketi azalması
- Bağışıklık sistemi bozulması Spermin yumurta dölleme yeteneği azalması
- Erken Menapoz (ortalama1.74 yıl önce) Sperm şekil bozuklukları
- Sigara içicilerde bulguları daha ağır olan hastalıklar
- Astım Hipertiroidi ( Grave’s hastalığı)
- Kronik nezle Multipl Skleroz
- Şeker hastalığı görme bozukluğu Görme siniri iltihabı
- Sigara içicilerde daha ağır ve inatçı olan hastalıklar
- Nezle Zatürree
- İltihaplı barsak hastalığı Tüberküloz
- Grip
- Öldürücü hastalıklar
Sigara içenlerin dörtte biri 70 yaşlarında , dörtte biri de hayatlarından 23 yıl kaybederek öleceklerdir. Bugün aramızda yaşayan 4 milyon Türk vatandaşı sigara içtikleri için 23 yıl erken öleceklerdir. Tüm dünyada sigara kullanımı nedeniyle 8 saniyede bir kişi ölmektedir.
Sigara nedeniyle oluşan bu ölümcül hastalıklar şunlardır:
Kanserler
- AkciÄŸer
- Ağız ve nefes borusu
- Yemek borusu
- Mesane
- Böbrek
- Mide
- Pankreas
Bulunamayan ilk odak
- Kan kanseri
- Kalp ve dolaşım
- Koroner kalp hastalığı
- Aort anevrizması
- Kalp kası dejenerasyonu
- Damar kireçlenmesi
- Felç-inme
DiÄŸerleri
- BronÅŸit ve anfizem
- Zatürre
- Mide ve oniki pamak barsağı ülseri
Ölüm nasıl satılır?
Sigara firmaları ölümcül ürünlerini satabilmek için sadece Amerika Birleşik Devletlerinde yılda 8.4 milyar dolar, günde 23 milyon dolar pazarlama bütçesi harcarlar.
1988, Fritz Gahagan ( bir zamanlar 5 sigara firması danışmanı): ‘Ölümü nasıl satarsınız? Yılda 350 000 kiÅŸiyi, günde 1000 kiÅŸiyi öldüren bir zehiri nasıl pazarlarsınız? GeniÅŸ açık alanlarla, daÄŸlarla,göllerle, deniz kıyılarıyla, genç saÄŸlıklı insanlarla, atletlerle..’
Çokuluslu Sigara Şirketleri Nasıl Çalışır?
1960’lardan beri sigara firmaları saÄŸlığa verdikleri zararlar ve pazarlama politikaları nedeniyle eleÅŸtirilmiÅŸlerdir. 1990’ların ortasından sonuna doÄŸru eleÅŸtirilerin ÅŸiddeti artmış, mahkemelerde tazminat davaları birbirini takip etmiÅŸ, sigara firmalarının epeydir şüphelenilenleri yaptıklarını ortaya koyan 35 milyon sayfalık iç yazışmaları yayınlanmıştır. Bu gizli dökümanlar hiç bir zaman halkın görmeyeceÄŸi düşünülerek kaleme alınmış olup, sigara firmaları hakkında ÅŸu çıplak gerçekleri açığa çıkarmıştır:
- Sigaranın zararlı sağlık etkilerini ve bağımlılık özelliğini bilerek inkar ettiklerini
- Çocukları hedef alarak acımasız pazarlama taktikleri uyguladıklarını
- Pasif sigara içme konusundaki bilimsel gerçekleri çarpıttıklarını
- Tüketicileri düşük katran ve düşük nikotin sahte tanımları ile aldattıklarını
- Gelişmekte olan ülkelerde saldırgan politikalar sürdürdüklerini
- Sigara kaçakçılığına yardımcı olduklarını
Sigara şirketleri neden çocukları ve gençleri hedef alır?
Sigara ÅŸirketleri, müşterilerinin 1/3 ünün 13 yaşına kadar, % 90’nın da 20 yaşından önce sigaraya baÅŸladıklarını bilirler. Marka seçimleri çok erken yaÅŸlarda belirlenir. Karlılığın devamı, hatta sigara endüstrisinin ayakta kalması 18 yaşın altındakilere satış baÅŸarısına baÄŸlıdır. Marka sadakati saÄŸlandığında geleceÄŸin eriÅŸkin pazarı da garanti altındadır. Sigara firmalarının mahkemelerce el konulmuÅŸ yazışmaları, sigara firmalarının sistematik olarak çocuklara yöneldiÄŸini ortaya koymaktadır. Sigaralarını eÄŸlence ve saÄŸlık kavramları ile eÅŸleÅŸtirmek, gençlerin saÄŸlık kaygılarını giderebilmek için reklamlarını spor dergilerine vermeyi ve spor etkinliklerine sponsor olmayı seçmiÅŸlerdir.
Tütün: farklı bir tüketici ürünü
Modern ekonomi teorisi tüketicinin bir ürünü alırken seçimi özgür iradesi ile yaptığı ve ürünün tam bedeli ödediÄŸi varsayımına dayanır. Tütün ürünlerinde ise durum tamamen farklıdır. Sigaraya baÅŸlayanların %90’I 18 yaşına gelmeden baÅŸlar ve bağımlı olurlar. Bir çok toplum 18 yaşının altındaki gençlerin doÄŸru seçim yapamayacaklarını düşünerek onlara oy kullanma ve evlenme hakkı vermez. Dolayısıyla sigaranın, tüketicinin doÄŸru karar veremeyeceÄŸi bir yaÅŸta seçilen ve karar verme yaşında ise bırakılamayan bir ürün olduÄŸu açıktır.
Diğer tarafdan, sigara hastalığa neden olarak yüksek maliyetli tedavi harcamaları gerektirir. Tedavi masrafları ise toplumun bütünün ödediği fon veya sigortalardan karşılanır. Sonuç olarak sigara tüketicisi satın aldığı ürünün tam bedelini ödememiş olur.
Sigara bırakmak için hiç geç değil!
Sigarayı bırakınca görülen yararlar
20 dakika: Kalp hızı ve kan basıncı normale döner
8 saat: Kan oksijen düzeyi normale döner, nikotin ve karbonmonoksit yarıya düşer
24 saat: Karbonmonoksit( eksoz gazı) tamamen kaybolur Akciğerler mukus ve sigara artıklarından kurtulmaya başlar
48 saat: Vücutta nikotin kalmaz Tat ve koku duyuları geri gelir
72 saat: Soluk alma normale döner Bronşlar gevşer, enerji düzeyi artar
2 – 12 hafta: Dolaşım düzelir
3 – 9 ay: Öksürük, hırıltı kaybolur, solunum iÅŸlevi % 10 artar
1 yıl: Kalp krizi riski sigara içenin riskinin yarısına iner
10 yıl: Akciğer kanseri riski içenin yarısına iner
15 yıl: Kalp krizi riski hiç içmeyenin riskine düşer
Neden sigarayı bırakmak istediğinizi işaretleyin. Nedenler herkes için değişik olabilir. Bir veya daha fazla nedeniniz olabilir:
- Bütün yıl boyunca daha sağlıklı olacağım. 50 hastalık için riskim azalacak
- Kalp krizi riski sigarayı bıraktıktan 3 yıl sonra içmeyenin riskine iniyor
- Kanser riski sigara içilmeyen her yıl düşüyor
- Uzun yaşa ve sağlıklı ol- Her iki sigara içicisinden biri 16 yıl az yaşayacak
- Çocuklar için iyi örnek ol.
- Sigara içmeyerek para biriktir
- Kondisyon artması, kolay spor yapıp , merdiven çıkmak
- Sağlıklı bebek sahibi olma şansı daha yüksek
- Yiyecek ve içeceklerin tadı daha iyi
- Cilt daha sağlıklı, erken kırışma yok
- Sağlıklı ve temiz kokan nefes saç ve elbiseler
- Hayatın tam kontolunu sağlamak, bağımlılığın esiri olmamak
- Toplu taşıt araçlarında, uçaklarda seyahat etmek daha kolay olacak
- Çalışmak daha kolay olacak, sigara odasında zaman geçmeyecek
- Sigara şirketlerine sponsor olmayacağım
- Çevre kirliliğine katkıda bulunmayacağım
- Gelişmekte olan ülkelerin sömürülmesine araç olan bir ticaretin esiri olmayacağım
