Hafta Sonu / Cumhuriyet – Ünlü yıldız Tom Cruise’un çocukluğu da Nazileri, Hitler’i öldürme isteğiyle geçmiş. Nazi Almanyası’na ilgi duyan bu üç sinemacının yolları 2007’de Valkyrie’de (Operasyon Valkyrie) kesişir. Apt Pupi l(1998) ve X-Men’de Nazileri anlatan Bryan Singer, üç çizgi roman (X-Men, X-Men 2 (2003), Superman Dönüyor) uyarlamasının ardından küçük bütçeli bir film yapma kararı verir. Konu hem Bryan’ın hem de Christopher’ın ilgi duyduğu Nazi Almanyası olacaktır.

Ön araştırma için 2002’de Berlin’e giden Christopher, Hitler’e yapılan onbeşinci suikast girişiminin lideri olan Albay Claus von Stauffenberg ve grubunun kurşuna dizildiği, Alman direnişinin simgesi olan Bendlerblock anıtını görünce derinden etkilenir. Yönetmenle senaristi, Avrupa’da, 20 milyon dolar bütçeyle, tanınmamış oyuncularla Hitler’e karşı direnen subayları anlatan ufak bir yapım gerçekleştirmeyi düşünürler. Chris, projeyi Tom Cruise’un sahibi olduğu United Artists’e götürmeyi önerir. Tom Cruise’un filmlerini izleyerek büyüyen Bryan’la Chris’in kafasında Stauffenberg’i aynı yaşta olan, fizik olarakta benzeşen Cruise’un oynaması düşüncesi vardır. Olağan Şüpheliler’i gördükten sonra Singer’la çalışmak isteyen Cruise, Valkyrie’nin yapımcılığını kabul eder, filmin bütçesi böylece 20 milyon dolardan 75 milyona çıkar. Cruise aynı zamanda başrolü de üstlenir.

Hümanist bir kahraman 

Oyuncunun Scientology üyesi olmasından ötürü Alman hükümeti ve albayın ailesi Nazizm’e kafa tutan kült kahraman Stauffenberg’i Cruise’un canlandırmasına karşı çıkarlar. Ancak albayın torunu Philipp von Schulthess, Tom Cruise’la görüşüp oyuncunun role profesyonel yaklaşımını gördükten sonra onayını verir. Berlin’e yerleşen çekim ekibi burada ayrıntılı bir ön araştırmaya girişir. Savaş fotoğrafları incelenir, dönemin belgesel ve konulu filmleri izlenir, askeri danışmanlara başvurulur. Gerilim, gizem, dram, aksiyon dolu Operasyon Valkyrie bir soykırım filmi değil, bir savaş gerilimi, Hitler’e yapılan başarısız onbeş suikast girişiminin sonuncusunu baştan sona sürükleyici bir anlatımla yansıtıyor. Tümgeneral Henning von Tresckow’un (Kenneth Branagh) içki şişesine yerleştirdiği bomba patlamayınca Hitler ondördüncü kez ölmekten kurtulur. Tresckow’la birlikte Hitler’i ortadan kaldırmayı tasarlayanlar arasında Führer’i protesto edip ordudan ayrılan General Ludwig Beck(Terence Stamp), General Friedrich Olbricht (Bill Nighy), politikacı Dr. Carl Friedrich Goerdeler (Kevin McNally) vardır. Nazilerin hergün binlerce Yahudi’yi katlettiği, bu cinayetlerin Almanlarca durdurulması gerektiğini düşünen, vatanlarını çok seven bu gruba 1943’te Tunus’ta sol gözünü, sağ elini, sol elinin iki parmağını kaybeden Albay Claus von Stauffenberg’de (Tom Cruise) katılır.

Stauffenberg’i bir hümanist olarak tanımlayan Singer, “Albay olarak görevini biliyordu ama aynı zamanda Nazilerin korkunç şeyler yaptıklarını da biliyordu. Onun albay ve suikastçı olarak çifte kişiliğini Superman’kine benzetiyorum” diyor. Karısı Kontes Nina (Carice van Houten) ve dört çocuğuna uzun bir süre sonra yeniden kavuşan soylu, katolik Claus von Stauffenberg, Hitler Almanyası’nı artık tanıyamamaktadır. Böyle bir Almanya istemediğini, ülkesini sevdiğini, yoketmeye, soykırıma, dünyayı ele geçirmeye kalkan ülkesini bu zorbadan temizlemeye karar veren Albay, ailesinin geleceği pahasına bu zorlu görevi üstlenir: O ülkesini ve dünyayı bu inanılmaz zulümden kurtaracaktır.

Karakter odaklı gerilim 

“Stauffenberg ne Nazi’ydi ne de SS’ti, onlardan çok farklı olan Wehrmacht’tı. Bu ulusal kahramanı canlandırırken üstlendiğim büyük sorumluluğun bilincindeyim. Anısını ve ailesini onurlandırmak için bu özgün karakteri doğru yorumlamaya çalışacağım” diyen Tom Cruise, Stauffenberg’in son derece yürekli, onurlu, dürüst, verdiği kararın kendisine ve ailesine getireceği risklerin bilincinde olduğunu buna karşın son ana dek kararından vazgeçmediğini, örnek yazgısının günümüz toplumu için iyi bir ders olacağını belirtiyor. “Valkyrie karakter odaklı bir gerilim, ne biyografik bir çalışma ne de tam bir belgesel. Savaşın bitiminde Hitler karşıtı subaylar Almanlarca vatan hainleri olarak algılandılar. Soykırım ancak altmışlardan sonra tartışılmaya başlandı. Altmışlardan sonra Alman çocuklar ebeveynlerine savaşta neler olduğunu sormaya başladılar” diyen Bryan Singer, uluslararası bir oyuncu kadrosuyla çalışmış. Yapım tasarımları kusursuz, Adolf Hitler’in karargahı Kurt İni, Berlin’in 60 km güneyinde inşa edilmiş, içindeki eşyalar özel koleksiyonculardan toparlanmış. Görüntü çalışmasında, Nazi ideolojisini yansıtan kırmızı renk ön plana çıkarılmış. “Amacım tarihi drama ve gerilim arasında bir denge kurarak genel izleyiciye yönelik sürükleyici, soluk kesici bir film yapmaktı” diyen Singer amacına fazlasıyla ulaşmış. Finali bilmemize karşın filmi heyecan içinde izliyoruz, filmin başarısı da burada. Dün gösterime giren Operasyon Valkyrie, görev, sorumluluk, vatan sevgisi, vicdan, insanlık temalarını sorgulayan çağdaş bir seyirlik.