27 Nisan’da ABD’de düzenlenen River Run International Film Festivali’nde ”En İyi Film” ödülüne değer görülen ”Üç Maymun” adlı film, 61. Cannes Film Festivali’nde Nuri Bilge Ceylan’a en iyi yönetmen ödülünü de kazandırdı.

”2009 Yılı Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü” 29 Ekim’de, ”Geleneksel Sanatlar” dalında Uğur Derman‘a, ”Sinema” dalında Nuri Bilge Ceylan‘a, ”Kültür ve Sanat Kurumu” olarak da Sakıp Sabancı Müzesi’ne verildi.

Rock grubu Manga, 5 Kasım’da düzenlenen MTV Avrupa Müzik Ödülleri töreninde ”Avrupa’nın en iyi sanatçısı” seçildi. Ödülü almak üzere sahneye çıkan grubun solisti Ferman Akgül, Nuri Bilge Ceylan‘ın Cannes’da söylediği gibi ”Bu ödülü yalnız ve güzel ülkem adına alıyorum” şeklinde konuştu.

”38’inci Orhan Kemal Roman Armağanı”na değer görülen ”Son Ada”nın yazarı Zülfü Livaneli‘ye ödülü, 2 Haziran’da verildi.
 

Sinema dünyasının ödülleri

Yönetmenliğini Tolga Örnek‘in yaptığı ”Devrim Arabaları”, 17 Mayıs’ta düzenlenen Monaco Charity Film Festivali’nde ”En İyi Film” ödülünü aldı.

Adana’da 14 Haziran’da düzenlenen 16. Altın Koza Film Festivali’nde, ”Uzun Metrajlı Ulusal Film Yarışması”nda ”En İyi Film Ödülü”nü Aslı Özge‘nin yönettiği ”Köprüdekiler” ile yönetmenliğini Pelin Esmer‘in yaptığı ”11’e 10 Kala” paylaştı.

18 Ekim’de düzenlenen ”46.Uluslararası Antalya Altın Portakal Film Festivali Ulusal Uzun Metrajlı Film Yarışması”nda ”En İyi Film Ödülü” ”Bornova Bornova” ve ”Kosmos” filmleri arasında paylaşıldı. Festivalde, ”Kosmos” adlı filmin yönetmeni Reha Erdem ”En İyi Yönetmen”, Öner Erkan, ”En İyi Erkek Oyuncu”, Nergis Öztürk ise ”En İyi Kadın Oyuncu” ödüllerini kazandı.

Mahsun Kırmızıgül‘ün yönettiği ”Güneşi Gördüm” filmi, 24 Eylül’de yabancı dilde en iyi film dalında Oscar aday adayı oldu.

Bursa’da 14 Kasım’da düzenlenen ”4.Uluslararası İpekyolu Film Festivali”nde, ”En iyi yönetmen” ödülünü ”Francesca” filmiyle Romanya’dan Bobby Paunescu alırken, ”En iyi senaryo” ödülünü ”The Artist/Ressam” adlı filmiyle Andres Duprat kazandı. ”En iyi erkek oyuncu” ödülüne Mahmut Fazıl Coşkun‘un yönettiği ”Uzak İhtimal” adlı filmdeki rolüyle Nadir Sarıbacak, ”En iyi kadın oyuncu” ödülüne ise Romanya’dan Bobby Paunescu‘nun yönettiği ”Francesca” adlı filmdeki rolüyle Monica Birladeanu layık görüldü.

10 Aralık’ta gösterime giren ”Recep İvedik 2” yılın en çok izlenen filmi olarak, 4 milyon 300 bin kişiyle ulaştı. ”Güneşi Gördüm” 2 milyon 490 bin kişi ile en çok izlenen film listesinde ikinci sırayı alırken, üçüncü sıraya ise 1 milyon 500 bin izleyiciyle ”Nefes” filmi yerleşti.
 

Festivaller yılı

”28. Uluslararası İstanbul Film Festivali” 4-19 Nisan 2009 tarihleri arasında gerçekleştirildi. Festivalde, ”En İyi Türk Filmi” ”Köprüdekiler”, ”En İyi Yönetmen” Mahmut Fazıl Coşkun, ”En İyi Kadın Oyuncu” Derya Alabora, ”En İyi Erkek Oyuncu” Nadir Sarıbacak, ”En İyi Senaryo” Tarık Tufan, Görkem Yeltan ve Bektaş Topaloğlu, ”En İyi Görüntü Yönetmeni” Özgür Eken, ”En İyi Müzik ödülü”nü Nail Yurtsever alırken, ”Jüri Özel Ödülü”ne ”11’e 10 Kala” layık görüldü.

İstanbul’da, 5-30 Haziran tarihleri arasında gerçekleşen ve 500’ü aşkın yerli ve yabancı sanatçıyı ağırlayan ”37. Uluslararası İstanbul Müzik Festivali”, dünyaca ünlü piyanist ve orkestra şefi Daniel Barenboim‘in ve İtalya’nın en önemli orkestralarından ”La Scala Filarmoni”nin konseriyle sona erdi.

İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) tarafından düzenlenen ”16. Uluslararası İstanbul Caz Festivali”, 2-15 Temmuz tarihleri arasında yapıldı. Festival, 30’un üzerinde konser verildi.
Yaklaşık 100 bin kişinin gezdiği ”11. Uluslararası İstanbul Bienali”,12 Eylül-8 Kasım tarihleri arasında gerçekleşti.

”Ne, Nasıl ve Kimin İçin” küratörlüğünde ”İnsan Neyle Yaşar?” başlığı altında düzenlenen bienalde, 40 ülkeden 70 sanatçı ve sanatçı grubunun 141 projesi sergilendi. Bienali, İstanbul ve çevre illerdeki üniversitelerden 25 bini aşkın öğrenci ziyaret etti.

İKSV tarafından 17–25 Ekim tarihleri arasında düzenlenen ”Filmekimi”ne seyirciler yoğun ilgi gösterdi. Festivalde pek çok filme ek seanslar konuldu.

Türkiye’nin ilk uluslararası edebiyat festivali olan ”İstanbul Tanpınar Edebiyat Festivali” 1 Kasım’da düzenlendi. Festivale, dünyaca ünlü yazar Adam Fawer konuk oldu.
 

İstanbul, ünlü müzisyenleri ağırladı

Latin-rock’ın efsanevi ismi Carlos Santana, 20 yıl sonra 6 Temmuz’da Türk hayranlarıyla Kuruçeşme Arena’da buluştu. 13 Grammy ödüllü gitar üstadını 12 bin kişi izledi.

Kanadalı yazar, şair, söz yazarı ve müzisyen Leonard Cohen, İstanbul’da 6-7 Agustos’da sevenleri ile buluştu. Müzikseverlerin yıllardır beklediği 74 yaşındaki Cohen, 2009 dünya turnesi kapsamında Cemil Topuzlu Açık Hava Sahnesi’nde sevenlerinin karşısına çıktı.

Efsane rock grubu U2‘nun, Türkiye’de konser vereceği 27 Eylül’de kesinleşti. Grubun resmi web sitesinden ”U2 360° Tour” İstanbul konserinin 6 Eylül 2010’da, İstanbul Atatürk Olimpiyat Stadı’nda yapılacağı duyuruldu. Biletleri şimdiden satışa çıkan konsere, 100 bin kişinin gelmesi bekleniyor. Bilet fiyatları 50 TL ile 375 TL arasında değişiyor.

17 Mayıs’ta düzenlenen 54. Eurovision Şarkı Yarışması’nda Norveç ekibi birinci oldu. Türkiye, Hadise‘nin seslendirdiği ”Düm Tek Tek” adlı şarkıyla dördüncü sırada yer aldı.
 

‘Dali’ İstanbul’dan geçti

Sürrealizm akımının temsilcisi ve 20’nci yüzyılın en önemli sanatçılarından Salvador Dali‘nin İspanya haricinde en kapsamlı sergisi ”İstanbul’da Bir Sürrealist: Salvador Dali” 20 Eylül 2008–20 Ocak 2009 tarihleri arasında gerçekleşti. Sergiyi yaklaşık 250 bin kişi ziyaret etti.

”Beni sadece sevgi ilgilendirir ve sadece sevdiğim şeylerle ilişki halindeyim” diyen 20. yüzyılın ünlü ressamlarından Marc Chagall’in İsrail Müzesi’ndeki eserlerinden oluşan ”Chagall: Yaşam ve Aşk” adlı sergisi, 2 Aralık’ta Pera Müzesi’nde açıldı.

Ayasofya’da üzeri sıva ve metal maskeyle kapatılan 6 kanatlı 4 melek figüründen birinin yüzü 23 Temmuz’da açıldı. 1,5 metreye 1 metre ebadındaki mozaiğin en az 700 yıllık olduğu tahmin ediliyor.

Burhan Doğançay’ın Mavi Senfoni isimli eseri, 16 Kasım’da 2 milyon 200 bin TL gibi rekor bir fiyata satıldı. Kimin aldığı gizli tutulan müzayede sonrası tabloyu, ünlü işadamı Murat Ülker’in satın aldığı ortaya çıktı.

İstanbul Büyükşehir Belediyesi Meclis Başkan Vekili Ahmet Selamet, 2009 Avrupa Kültür Başkenti olan Litvanya’nın Vilnius kentini ziyaret ederek, ”2010 Avrupa Kültür Başkentliği” unvanını 14 Aralık’ta teslim aldı.

Edebiyat Ödülleri

”2008 Yılı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü’, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ile Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay‘ın katıldığı törenle 1 Şubat’ta Çetin Altan‘a verildi.

Nazım Hikmet’in Türk vatandaşlığından çıkarılmasına ilişkin 25 Temmuz 1951 tarihli Bakanlar Kurulu Kararı’nı yürürlükten kaldırılmasına ilişkin Bakanlar Kurulu Kararı Resmi Gazete’de 10 Ocak’ta yayımlandı.

Mevlana, Şems ve ”İlahi Aşk”ı anlattığı ve 5 Eylül’de okuyucuyla buluştuğu son romanı ”Aşk”, 300 bin satış rakamına ulaşan Elif Şafak, bu yıl Türkiye’nin en çok kazanan yazarı oldu.

Dan Brown‘un son kitabı ”Kayıp Sembol” 15 Eylül’de satışa çıktığı ilk günden rekor kırdı. 9 Aralık’ta kitabının tanıtımı için İstanbul’a gelen Brown, kitabın aynı zamanda filminin de yapılacağını söyledi.

‘Karagöz Gölge Oyunu”, ”Aşıklık Geleneği” ve ”Nevruz”, 1 Ekim’de UNESCO’nun ”İnsanlığın somut olmayan kültür mirası listesi”ne alındı.