Adalet Bakanlığı, ‘asker kaçağı’ gerekçesiyle yaşanan sıkıntıları sona erdirmek için önemli bir sivil adım atarak 10 maddelik genelge yayımladı. Buna göre, artık askerlik şubeleri asker kaçakları hakkında ülke çapında arama ve yakalama emri çıkaramayacak. Hakim kararı olmadan kimse saklı-yoklama kaçağı-bakaya veya geç iltihak bakayası suçlarından birini işlediği gerekçesiyle yakalanıp gözaltına alınamayacak.
Adalet Bakanlığı Müsteşarı Fahri Kasırga imzasıyla çıkan genelge, önceki gün başsavcılıklara gönderildi. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne (AİHS) de gönderme yapılarak hazırlanan genelgede, yapılması gerekenler şöyle sıralandı:
YAKALATAMAZ
Saklı, yoklama kaçağı, bakaya veya geç iltihak bakayası olan kişiler, askerlik şubesi başkanlıklarının idarî nitelikli talepleri doğrultusunda ülke çapında aranamayacakları gibi yakalanıp gözaltına alınmaları da mümkün olamayacak,
HAKİM KARARI
Suç duyurusunda bulunulmasını müteakip haklarında adlî soruşturma başlatılan kişilerle ilgili olarak, çağrı üzerine gelmeleri veya kendilerine hiç çağrı yapılamaması hâlinde, soruşturma evresinde Cumhuriyet savcısının istemi üzerine yakalama emri düzenlenebilecek.
MAHKEME SONRASI
Yürütülen adlî soruşturma sonunda, ilgili Cumhuriyet başsavcılığı “kovuşturmaya yer olmadığı” kararı verirse, iddia olunan suçlar sübut bulmamış olacağından, söz konusu şüpheli veya sanıklar hiçbir şekilde yakalanamacak ve gözaltına alınamayacak.
CEZASINI ÇEKERSE
Yapılan yargılama sonunda sanıklar, Askeri Ceza Kanunu gereğince hapis veya adlî para cezası alırsa, bundan sonraki süreç cezaların infazıyla ilgili olduğundan, infaz sonrasında dahi, kişilerin askerlik şubelerine götürülebileceğine dair ilgili mevzuatta hüküm yok.
İFADE ALAMAZ
Askerlik şubesi başkanlıkları, CMK ilgili maddeleri anlamında “adlî kolluk” olmadıklarından, şüphelilerin ifadeleri başsavcılıklar ya da görevli-yetkili kolluk birimlerince alınabilecek.
ŞUBE İTİRAZ EDEMEZ
Mahkemelerce verilen kararlara, askerlik şubesi başkanlıkları itiraz edemeyecek, adlî merciler tarafından verilen kararların bir sureti bilgi mahiyetinde askerlik şubelerine gönderilecek.